Pierwsze dni z maluszkiem – na co zwracać uwagę

Wyzwania, z którymi spotkasz się po narodzinach maluszka.

  1. Przywitanie – każda mama inaczej wita się ze swoim dzieckiem. Noworodek na brzuchu mamy jest osuszany, więc część zabrudzeń schodzi. Zostaje okryty ciepłym ręcznikiem. Na brzuszku mamy zakładana jest maluszkowi pieluszka. Niektóre mamy pomimo niezbyt estetycznego wyglądu dziecka chcą go tulić i nie chcą wręcz oddać. Inne proszą, by go ubrać. Inne chcą dziecko dalej tulić w ramionach, ale po badaniu lekarza neonatologa. Natomiast w Rozporządzeniu Ministerstwa Zdrowia (http://www.rodzicpoludzku.pl/images/Standard_X_12_2012r.pdf) jest informacja, że dziecko powinno przebywać z matką w kontakcie skóra do skóry przez około 2 godziny. Chyba, że stan zdrowia dziecka i matki na to nie pozwala. Ten czas powinien zakończyć się karmieniem piersią
  2. Karmienie piersią – jednym mamom przychodzi z łatwością, inne muszą poświęcić na nie więcej czasu, aby “potrenować” z dzieckiem. Dlaczego tak się dzieje? Niektóre maluszki są bardziej energiczne, aktywne, szukają piersi i szeroko otwierają buzię. Inne są senne, leniwe i trzeba je dobrze rozbudzić, żeby chciały jeść. Inne są na tyle malutkie, że muszą zostać oddzielone od matki i przyjmują tylko odciągnięty pokarm, zaś jedzenia z piersi nauczą się w przyszłości. Dlatego warto przed porodem zapoznać się z teorią dotyczącą karmienia piersią (pozycje do karmienia, prawidłowe przystawienie do piersi, zmienność pokarmu kobiecego). Oczywiście jest to tylko teoria. Mimo wszystko warto zgłębić temat. Gdy poprosisz o pomoc położną w szpitalu, bądź gdy trudności będą bardziej zaawansowane i pomocna będzie porada Certyfikowanego Doradcy Laktacyjnego, łatwiej Ci będzie skorzystać z ich porad. Czasami potrzeba jest usłyszeć to, co zostało przeczytane, by lepiej to zrozumieć. Bywa, że mamy są bardzo spięte i gdy usłyszą, że świetnie sobie radzą – zyskują pewność siebie, a karmienie idzie jak z płatka. Pamiętaj też o częstotliwości karmień. Tzw. karmienie na żądanie to nic innego jak reagowanie na potrzeby dziecka. Gdy zaczyna być głodne, podajemy pierś. Pamiętajmy, że takie karmienie nie może być rzadsze niż co 3 godziny. Reasumując karmić należy co 3 godziny, licząc od początku karmienia. W nocy możesz zrobić sobie jedną dłuższą przerwę 4 godziną.
  3. Szczepienia – w pierwszej dobie noworodek jest szczepiony przeciwko gruźlicy i wirusowemu zapaleniu wątroby typu B. Rodzice są proszeni o zgodę na szczepienie zazwyczaj po narodzinach dziecka. Dlatego warto mieć tę decyzję wcześniej przemyślaną.
  4. Przewijanie – warto przewijać maluszka przed karmieniem. Dlaczego? Ponieważ wtedy mamy szansę obudzić małego śpiocha. Potraktuj przewijanie jako rozbudzenie dziecka do karmienia. Przed przewijaniem przygotuj sobie stanowisko: pieluszkę na zmianę, wilgotne chusteczki (bądź miseczkę z wodą i duże płatki do demakijażu) i maść, która natłuści skórę dziecka. Tłusta maść stanowi warstwę ochronną. Natomiast kremy na odparzenia stosujemy wtedy kiedy coś zaczyna się dziać ze skórą dziecka. Pamiętaj, nigdy nie ciągnij za nóżki dziecka! Możesz objąć dziecko jedną ręką od strony pleców i delikatnie unieść. Jeśli masz wątpliwość, jak przewinąć dziecko, poproś o pomoc położną. Nieraz zdarzą się niespodzianki! Dzieci w trakcie zmiany pieluszki potrafią niespodziewanie dla opiekunów oddać mocz czy zrobić kupkę. Jeśli nie są na pieluszce, bądź szybko nie uda się zareagować, to dziecko trzeba będzie całe przebrać łącznie z ubrankami. Takie sytuacje się zdarzają.
  5. Pielęgnacja kikuta pępowiny – po porodzie kikut pępowiny jest zakończony dwoma plastikowymi klamsami. Zostaną one zdjęte jeszcze w szpitalu jak pępowina zaschnie. Bardzo ważne jest, żeby wykonywać prawidłowo pielęgnację tego miejsca. Przecieramy suchym gazikiem bądź wodą z mydłem na granicy skóry i wystającego kikuta pępowinowego. Następnie wycieramy do sucha. Pamiętaj o pielęgnacji również po kąpieli. Pępek powinien być na tej granicy czysty. Jeśli pojawia się wydzielina, należy wykonać pielęgnacje. Jeśli kikut pępowiny lub jego okolica zaczyna brzydko pachnieć lub nieładnie wyglądać, trzeba zgłosić się do lekarza. Kikut pępowiny powinien odpaść między 10 a 14 dniem od urodzenia.
  6. Fizjologiczny ubytek masy ciała – w szpitalu maluszek od razu po narodzinach jest ważony. W kolejnej dobie jego masa ciała jest niższa. Mówimy wtedy o tzw. fizjologicznym spadku masy ciała. Maksymalnie waga dziecku może zmniejszyć się o 10% do 3-4 doby. Natomiast później od tej najniższej masy noworodek powinien zacząć przybierać. Na odrobienie swojej urodzeniowej masy ciała ma 2 tygodnie.
  7. Maź płodowa – jeśli rozbierze się noworodka, to niektóre dzieci prawie całe są w tzw. mazi płodowej przypominającej gęsty biały krem. Inne mają tę maź w niewielkiej ilości. Warto jej nie ścierać. Niech się wchłonie. Maź płodowa w życiu płodowych chroni skórę dziecka przed uszkodzeniami i pozwala prawidłowo jej się rozwijać.
  8. Żółtaczka fizjologiczna – pojawia się około 2-3 doby. Zaobserwować można zażółcenie skóry noworodka. Ważne jest regularne karmienie dziecka. Jeśli wartość bilirubiny przekroczy normę. Mówimy wtedy o żółtaczce patologicznej. Trzeba będzie włączyć leczenie w postaci lampy do fototerapii.
  9. Badanie słuchu dziecka – Najczęściej wykonuje się je po ukończeniu pierwszej doby. Badanie wykonywane jest na sali u mamy bądź w gabinecie zabiegowym. Ważne, żeby w trakcie badania panowała cisza. Samo badanie trwa kilka minut. Położna “wkłada” odpowiednio dobraną końcówkę aparatu do prawego, a potem lewego ucha dziecka i czeka na wynik badania. Na ekranie może pojawić się hasło: norma – wszystko jest w porządku, kontrola – wynik należy powtórzyć, hałas – jest za głośno w pomieszczeniu. Gdy pojawi się komunikat – kontrola, badanie będzie powtórzone kolejnego dnia, jeśli jeszcze będziecie w szpitalu. Jeśli wynik kontrola powtórzy się trzeba będzie wykonać badanie słuchu w Poradni Audiologicznej do końca 3 miesiąca.
  10. Badanie przesiewowe – potocznie nazywane “fenylką”, jest niezwykle ważne. Krew z piętki noworodka pobiera się na specjalną bibułkę z sześcioma kółeczkami. Badanie wykonuje się po ukończonej 2 dobie, albo w 3. Później krew badana jest w kierunku trzech chorób metabolicznych: mukowiscydozy, hipotyreozy (niedoczynność tarczycy) oraz Fenyloketonurii. Jeśli wszystko jest w porządku, rodzice nie dostają żadnej wiadomości, jeśli badanie trzeba powtórzyć bądź rozszerzyć diagnostykę, to otrzymują informację zazwyczaj telefonicznie.
  11. Płacz – dzieci płaczą z różnych powodów. Na przykład gdy spało im się dobrze i nagle ktoś je obudzi, rozbiera itd. Płaczą, bo są głodne, bo chcą się przytulić. Powodów płaczu jest mnóstwo. Płacz to na razie ich jedyny sposób na komunikację. Dlatego jeśli zapłacze, to postaraj się nie wpaść w panikę. Sprawdź pieluszkę, zmień ją, jeśli trzeba, nakarm maluszka. Być może to wszystko zrobisz i dalej płacze, bo najzwyczajniej w świecie chce się przytulić. Tylko, że czasami mama zaczyna się stresować i wtedy ciężko maluszka uspokoić. Czasami wystarczy pokołysać się z maluszkiem. Postarać wyciszyć i za chwile przestanie płakać. Dzieci za bardzo nie lubią być w łóżeczkach, czują się zdecydowanie lepiej przy mamie. W końcu przez 9 miesięcy słyszały jej bicie serca. Warto mieć to na uwadze.